พระราชประวัติสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล

สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ทรงเป็นพระราชโอรส ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า พระราชสมภพเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2434 ทรงศึกษา ณ ประเทศอังกฤษและเยอรมัน ทรงได้รับพระยศ นายเรือตรี แห่งราชนาวีสยาม และราชนาวีเยอรมัน ในปี พ.ศ. 2454 ทรงสำเร็จการศึกษาวิชาทหารเรือ และเสด็จพระราชดำเนินกลับประเทศไทย ในช่วงเริ่มต้นของสงครามโลกครั้งที่ 1

ในปี พ.ศ. 2460 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์ เสด็จพระราชดำเนินไปศึกษาต่อวิชาการแพทย์ และการสาธารณสุข ณ มหาวิทยาลัย ฮาร์วาร์ด ประเทศสหรัฐอเมริกา ทรงสำเร็จการศึกษาสาธารณสุข ทรงได้รับประกาศนียบัตรวิชาสาธารณสุข หรือ C.P.H. (Certificate of Public Health) ในปี พ.ศ. 2464 และทรงสำเร็จวิชาแพทย์ ทรงได้รับปริญญา Doctor of Medicine (M.D.) เกียรตินิยมชั้น Cum Laude ในปี พ.ศ. 2471

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมขุนสงขลานครินทร์ อภิเษกสมรสกับ นางสาวสังวาลย์ ตะละภัฎ (สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี) เมื่อวันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2463 สมเด็จพระบรมราชชนก และสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงมีพระโอรส และพระธิดา 3 พระองค์ ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

หลังจากทรงสำเร็จการศึกษาจากประเทศสหรัฐอเมริกา สมเด็จพระบรมราชชนก เสด็จพระราชดำเนินกลับกรุงเทพมหานคร ทรงรับเป็นพระอาจารย์พิเศษ คณะแพทยศาสตร์และศิริราชพยาบาล แล้วจึงเสด็จฯ ไปทรงงานในฐานะแพทย์ประจำ โรงพยาบาลแมคคอร์มิค จังหวัดเชียงใหม่ ประทับที่เชียงใหม่ประมาณเพียง 3 สัปดาห์ ก็ต้องเสด็จกลับกรุงเทพเนื่องในพระราชพิธี ถวายพระเพลิงสมเด็จกรมพระยาภานุพันธ์วงศ์วรเดช ทรงมีพระราชประสงค์จะเสด็จกลับเชียงใหม่ แต่ก็มิได้เป็นไปตามพระราชประสงค์ เนื่องจากทรงพระประชวร ได้เสด็จทิวงคต จากพระอาการโรคฝีบิดในพระยกนะ (ตับ) และมีโรคแทรกซ้อนคือ พระอาการบวมน้ำที่พระปับผาสะ (ระบบปอด) และพระหทัยวาย เมื่อวันที่ 24 กันยายน พุทธศักราช 2472 ทรงมีพระชนมายุ 37 พรรษา 8 เดือน 23 วัน

พระราชประวัติโดยสมบูรณ์สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล